Jakie są czynniki kształtujące podaż? Co oznacza równowaga rynkowa?

Równowaga rynkowa to jedno z fundamentalnych pojęć w ekonomii. To sytuacja, w której na rynku wielkość popytu jest równa wielkości podaży.

Podaż i popyt – definicja

Podaż to suma wszystkich dóbr, które oferowane są na rynku przez producentów. Natomiast popyt to ilość dobra, którą konsumenci chcą i mają możliwość kupić po danej cenie w określonym czasie. Zatem kupujący – konsument stoi po stronie popytu, a sprzedający – sprzedawca po stronie podaży. Podstawowym czynnikiem wpływającym na popyt i podaż to cena. Według prawa podaży, gdy cena wzrasta zwiększa się wielkość podaży danego towaru, a gdy jego cena spada, towarzyszy temu spadek wielkości podaży. Natomiast według prawa popytu wzrost ceny generuje spadek popytu na dane dobro, a obniżka ceny wzrost popytu. Równowaga rynkowa występuje, gdy krzywa popytu przeciwna krzywą podaży, dzięki temu zostaje wyznaczona cena i wielkość transakcji w równowadze.

Czynniki kształtujące podaż

Jak już zostało wskazane powyżej, cena jest podstawowym czynnikiem wpływającym na popyt i podaż. Jednak podaż kształtowana jest także przez inne czynniki, m.in. przez:
– koszty produkcji, np. opłaty za energię, czynsz, ceny urządzeń i surowców wykorzystywanych do produkcji, oprocentowanie kredytów,
– koszty technologii, dzięki której dane dobra zostały wytworzone,
– liczbę producentów działających na danym rynku, konkurencja między nimi,
– oczekiwania dotyczące zmian cen na rynku,
– sumę wartości eksportu oraz importu,
– prowadzoną politykę państwa (dotacje, subwencje, tworzone prawo),
– czynniki przypadkowe, których nie można przewidzieć, np. pogoda (susza, gradobicie).
Istnieje zatem wiele czynników wpływających na podaż danego dobra na rynku.

Czynniki kształtujące popyt

Oprócz ceny, która wpływa na popyt, czynnikami kształtującymi są:
– dochody i preferencje konsumentów,
– ceny zamienników danego towaru,
– przewidywania co do kształtowania się cen w przyszłości,
– sytuacja polityczna i gospodarcza,
– czynniki społeczne, demograficzne i geograficzne,
– ceny dóbr, które wzajemnie się uzupełniają (dobra komplementarne), np. monitor i komputer, samochód i benzyna.

Na rynku – sprzedawca chce sprzedać, jak najdrożej, a konsument zapłacić jak najtaniej. Równowaga rynkowa zostanie osiągnięta, gdy konsument znajdzie sprzedawcę oferującego dane dobra w oczekiwanej przez niego cenie. Dzięki istnieniu na rynku konkurencji, sprzedawca musi nieustannie analizować swoją politykę cenową, by nie narazić się na utratę klientów.