Zasiłek chorobowy stanowi jeden z podstawowych elementów systemu ubezpieczenia społecznego w Polsce. Często jednak nie zdajemy sobie sprawy, jak niewiele wiemy na temat zasad, na których jest on przyznawany, skąd bierze się jego wysokość, czy jakie warunki musimy spełnić, by go otrzymać. Dlatego dzisiaj postanowiliśmy przybliżyć ten temat wszystkim zainteresowanym.
Definicja zasiłku chorobowego
Zasiłek chorobowy to świadczenie pieniężne, które jest wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) w sytuacji, gdy ubezpieczony nie jest w stanie świadczyć pracy z powodu choroby lub potrzeby opieki nad chorym członkiem rodziny. Jest to forma wsparcia na okres niezdolności do pracy z powodu stanu zdrowia.
Kto ma prawo do zasiłku chorobowego
Nie każdy ma prawo do zasiłku chorobowego, a warunki te różnią się w zależności od formy zatrudnienia.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, posiada prawo do zasiłku chorobowego. Ważnym warunkiem jest jednak, aby opłacał składki na ubezpieczenie chorobowe – są one częścią składek na ubezpieczenie społeczne. Wskaźnik wynagrodzenia, który jest bazą do berek zasiłku chorobowego, ustalany jest na podstawie wynagrodzenia z ostatnich trzech miesięcy.
O ile pracownicy na umowy o pracę opłacają składkę na ubezpieczenie chorobowe obowiązkowo, o tyle osoby prowadzące działalność gospodarczą mają możliwość wyboru – mogą, ale nie muszą opłacać tej składki. Jeżeli jednak decydują się na jej opłacanie, mają prawo do zasiłku chorobowego na takich samych zasadach jak pracownicy na umowy o pracę.
Osoby pracujące w rolnictwie są ubezpieczone w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Mają one prawo do zasiłku chorobowego, jeśli przynajmniej przez 6 miesięcy przed zachorowaniem opłacały składki na ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe. Warsztat pracy, ubezpieczony w KRUS, to podstawa do berek zasiłku chorobowego.
Sposób obliczania zasiłku chorobowego
Podstawą do berek zasiłku chorobowego jest średnie miesięczne wynagrodzenie, które ubezpieczony otrzymał w ostatnich trzech miesiącach poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiło zachorowanie. Wszystkie otrzymane świadczenia są sumowane i dzielone przez liczbę dni, za które te świadczenia były naliczane. Następnie oblicza się jego procent, odpowiedni do okresu choroby.
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla pracowników wynosi 80% lub 100% podstawy wymiaru tego świadczenia. Zależy to od okresu za który zasiłek jest przyznawany. Podstawa ta obliczana jest jako niedzielna trzynasta część sumy wynagrodzeń z ostatnich trzech kalendarzy miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiło zachorowanie.
W przypadku pierwszych 33 dni niezdolności do pracy (w ciągu roku) dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub wykonujących działalność gospodarczą, zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy. W przypadku osób pozostałych oraz po 33 dniach niezdolności do pracy dla wszystkich, zasiłek wynosi 100% podstawy.
Zmiany w ustawodawstwie dotyczącym zasiłku chorobowego
Ustawa z dnia 2 marca 2017 r. wprowadziła istotne zmiany w obliczaniu podstawy zasiłku chorobowego. Zgodnie z nią, do obliczania tej podstawy włącza się nie tylko wynagrodzenie za pracę, ale również dodatek za pracę w porze nocnej, dodatek za pracę w dni wolne od pracy oraz dodatek za gotowość do świadczenia pracy.
Procedura ubiegania się o zasiłek chorobowy
Procedura ubiegania się o zasiłek chorobowy jest dość prosta, ale wymaga od nas posiadania kilku niezbędnych dokumentów oraz wykonania kilku czynności.
Podstawowym dokumentem potrzebnym do uzyskania zasiłku chorobowego jest zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy, inaczej zwane L4. Poza tym, od pracowników może zostać wymagane przedstawienie zaświadczenia o wynagrodzeniu.
Pierwszym krokiem jest zdobycie zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy. Następnie należy przedłożyć je u swojego pracodawcy, który ma obowiązek przekazać je do ZUS w ciągu 7 dni. ZUS rozpatruje wniosek i, jeżeli spełnia on wszystkie wymagania, wypłaca zasiłek.
Zasiłek chorobowy a urlop macierzyński i wychowawczy
Zasiłek chorobowy może być wypłacany również w trakcie urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego, jeżeli zapadła decyzja o jego udzieleniu przed rozpoczęciem urlopu. W takim przypadku zasiłek z tytułu choroby jest wypłacany do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia urlopu.
Omówienie najczęstszych pytań dotyczących zasiłku chorobowego
Wśród najczęściej zadawanych pytań dotyczących zasiłku chorobowego znajdują się m.in. te dotyczące wysokości zasiłku, praw do jego otrzymania, czy prawidłowego wypełnienia dokumentów. Niemniej, każda sytuacja jest inna i zawsze warto skonsultować się z ekspertem lub bezpośrednio z pracownikiem ZUS, który udzieli nam niezbędnych informacji i rozwieje wszystkie nasze wątpliwości.
